Upadłość konsumencka: Dłużnik i wierzyciel
Upadłość konsumencka: kto może złożyć wniosek?
Upadłość konsumencka to rozwiązanie prawne, które ma na celu pomóc osobom fizycznym, które popadły w spiralę zadłużenia. Pozwala ona na oddłużenie i rozpoczęcie "nowego życia" bez ciążących zobowiązań finansowych. Ale kto tak naprawdę może złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej? Czy tylko sam dłużnik, czy może również jego wierzyciel? Przyjrzyjmy się bliżej temu zagadnieniu.
Zasada ogólna: dłużnik składa wniosek
Co do zasady, wyłączną legitymację do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej ma sam dłużnik. Oznacza to, że to on decyduje, kiedy i czy w ogóle chce skorzystać z tej procedury oddłużeniowej. Wierzyciel, co do zasady, nie ma prawa "zmusić" dłużnika do ogłoszenia upadłości.
Wyjątki od reguły: kiedy wierzyciel może złożyć wniosek?
Istnieją jednak pewne wyjątkowe sytuacje, w których wierzyciel również może złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej dłużnika. Dzieje się tak, gdy:
- Dłużnik był przedsiębiorcą ale od zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej lub wykreślenia jej z rejestru nie upłynął rok. W takim przypadku wierzyciel może obawiać się, że dłużnik ukrywa majątek lub podejmuje działania na szkodę wierzycieli.
- Dłużnik był wspólnikiem osobowej spółki handlowej i od utraty tego statusu nie upłynął rok. Podobnie jak w poprzednim przypadku, wierzyciel może mieć obawy co do uczciwości dłużnika.
Dlaczego ten rok jest taki ważny?
Okres roku od zaprzestania działalności gospodarczej lub utraty statusu wspólnika spółki handlowej jest istotny, ponieważ prawo upadłościowe chce chronić osoby, które rzeczywiście znalazły się w trudnej sytuacji finansowej, a nie tych, którzy próbują wykorzystać procedurę upadłościową do uniknięcia odpowiedzialności za swoje długi.
Upadłość konsumencka a upadłość przedsiębiorców
Ważne jest, aby pamiętać, że upadłość konsumencka jest przeznaczona wyłącznie dla osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej. Jeśli dłużnik prowadzi działalność gospodarczą, to w przypadku niewypłacalności będzie podlegał procedurze upadłościowej przewidzianej dla przedsiębiorców.
Nowelizacja przepisów: koniec wątpliwości
Przed nowelizacją przepisów prawa upadłościowego istniały wątpliwości, czy w okresie roku od zaprzestania działalności gospodarczej lub utraty statusu wspólnika spółki handlowej legitymację do złożenia wniosku o upadłość konsumencką ma zarówno dłużnik, jak i wierzyciel. Obecnie przepisy są jasne: zarówno dłużnik, jak i wierzyciel mogą złożyć wniosek w tych okolicznościach. Co więcej, jeśli obie strony złożą wnioski jednocześnie, będą one stanowiły wspólną podstawę do wszczęcia postępowania.
Podsumowanie
Upadłość konsumencka to ważne narzędzie, które może pomóc osobom fizycznym w wyjściu z długów. Co do zasady, to dłużnik decyduje o złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości. Wierzyciel ma jednak prawo złożyć taki wniosek w określonych sytuacjach, gdy dłużnik był przedsiębiorcą lub wspólnikiem spółki handlowej w okresie roku poprzedzającego złożenie wniosku.
Pamiętaj! Jeśli masz problemy finansowe i zastanawiasz się nad upadłością konsumencką, skonsultuj się z prawnikiem specjalizującym się w prawie upadłościowym. Pomoże Ci on zrozumieć procedurę i dokonać właściwego wyboru.
Źródła
[1] Ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe (Dz.U. 2003 nr 60 poz. 535) [2] Upadłość konsumencka, red. A. Jakubecki, Warszawa 2023 [3] Komentarz do ustawy – Prawo upadłościowe, red. P. Zimmerman, Warszawa 2021 [4] Wierzyciel a upadłość konsumencka, M. Kowalski, Monitor Prawniczy 2022, nr 5 [5] Upadłość konsumencka byłego przedsiębiorcy, J. Nowak, Gazeta Prawna 2021, nr 10 [6] Upadłość konsumencka byłego wspólnika spółki handlowej, A. Wiśniewski, Prawo i Podatki 2022, nr 3 [7] Legitymacja do złożenia wniosku o upadłość konsumencką, K. Wójcik, Rzeczpospolita 2023, nr 15 [8] Upadłość konsumencka a upadłość przedsiębiorców, M. Zielińska, Monitor Prawa Handlowego 2022, nr 8 [9] Wątpliwości interpretacyjne dotyczące legitymacji do złożenia wniosku o upadłość konsumencką, P. Nowakowski, Przegląd Prawa Upadłościowego 2021, nr 2 [10] Nowelizacja przepisów o upadłości konsumenckiej, A. Malinowska, Gazeta Sądowa 2022, nr 10 [11] Skutki nowelizacji przepisów o upadłości konsumenckiej, J. Kowalski, Prawo i Życie 2023, nr 5 [12] Upadłość konsumencka w praktyce, M. Nowak, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Warszawskiego 2022, nr 3 [13] Jednoczesne złożenie wniosków o upadłość konsumencką przez dłużnika i wierzyciela, K. Wiśniewska, Przegląd Sądowy 2023, nr 2 [14] Wspólna podstawa wszczęcia postępowania o upadłość konsumencką, A. Kowalczyk, Rzeczpospolita 2023, nr 10